EMDR Terapisi Nedir?
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing – Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) terapisi, özellikle travmatik anıların işlenmesi ve etkisiz hale getirilmesi amacıyla kullanılan bilimsel temelli bir psikoterapi yöntemidir. 1987 yılında Dr. Francine Shapiro tarafından geliştirilen bu yöntem, günümüzde Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) başta olmak üzere birçok psikolojik sorunla başa çıkmada etkili bir şekilde kullanılmaktadır.
EMDR Terapisi Hangi Durumlarda Kullanılır?
EMDR terapisi sadece savaş, afet ya da cinsel istismar gibi büyük travmalarda değil; aynı zamanda çocukluk çağı ihmal ve istismarı, duygusal yaralanmalar, ayrılıklar, özgüven eksikliği, sosyal anksiyete, panik atak ve kaygı bozuklukları gibi çok çeşitli psikolojik sorunlarda da kullanılabilir.
EMDR ile çalışılabilen bazı durumlar:
- Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB)
- Cinsel, fiziksel veya duygusal istismar
- Kazalar veya doğal afetler sonrası gelişen psikolojik etkiler
- Panik atak ve yoğun kaygı bozuklukları
- Fobiler ve takıntılar
- Kayıp ve yas süreçleri
- Performans kaygısı ve özgüven sorunları
EMDR Nasıl Uygulanır?
EMDR terapisi sekiz aşamalı bir yapıya sahiptir. Süreçte danışanın geçmiş yaşantılarındaki rahatsız edici anılar ele alınır ve yeniden işlemlenmesi sağlanır. Terapist, danışanın bu anıları zihninde canlandırmasını isterken, iki yönlü uyarım (göz hareketleri, ses ya da dokunsal uyarılar) kullanır. Bu, beynin bilgiyi yeniden işlemesini kolaylaştırır.
EMDR Terapisinin Temel Aşamaları:
- Danışanın öyküsünün alınması
- Danışanın EMDR sürecine hazırlanması
- Hedef anının belirlenmesi
- Anıya dair olumsuz inançların ve duyguların tespiti
- İki yönlü uyarım eşliğinde yeniden işlemleme süreci
- Olumlu inançların yerleştirilmesi
- Fiziksel tarama
- Sonlandırma ve geleceğe dönük güçlendirme çalışmaları
EMDR Travmalarla Nasıl Çalışır?
Travmatik anılar, beynin “sindiremediği” ve işleyemediği biçimde bellekte donmuş şekilde kalabilir. Bu anılar, tetikleyiciler yoluyla tekrar tekrar yaşanır gibi zihinde canlanabilir. EMDR, bu donmuş anıların yeniden işlenmesini sağlar. Böylece:
- Anı silinmez, ancak etkisi azalır.
- Kişi artık o anıyı düşündüğünde yoğun duygusal tepki vermez.
- Travmanın yarattığı içsel tehdit algısı yerini güvenli ve güçlü bir iç dengeye bırakır.
EMDR Etkili mi? Bilim Ne Diyor?
EMDR terapisi üzerine yapılan çok sayıda bilimsel çalışma, özellikle travma tedavisinde yüksek başarı oranları göstermiştir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Amerikan Psikiyatri Derneği (APA) ve Avrupa Psikiyatri Derneği gibi kurumlar EMDR’yi etkili bir terapi yöntemi olarak kabul etmektedir.
Bazı çalışmalara göre EMDR, TSSB yaşayan bireylerde ciddi düzeyde iyileşme sağlayabilir. Ancak bu süre kişisel öyküye ve travmanın şiddetine göre değişebilir.
EMDR Terapisine Kimler Başvurmalı?
- Sürekli olarak geçmişteki olaylara takılanlar
- Travmatik yaşantıların etkisinden kurtulamayanlar
- Panik atak, anksiyete ve fobilerle mücadele edenler
- Nedensiz korkular, sinir bozuklukları ve duygusal dalgalanmalar yaşayanlar
- Uykusuzluk, kabuslar, huzursuzluk gibi belirtiler gösterenler
EMDR Güvenli midir? Yan Etkisi Var mı?
EMDR terapi, alanında uzman ruh sağlığı profesyonelleri tarafından uygulandığında güvenlidir. Ancak bazı seanslar sonrasında geçici olarak duygusal yoğunluk yaşanabilir. Bu nedenle mutlaka eğitimli bir EMDR terapisti ile çalışmak önerilir.
EMDR ile İyileşme Mümkün
EMDR, travmanın ve olumsuz yaşam deneyimlerinin yarattığı duygusal yükü azaltan, bilimsel olarak kanıtlanmış etkili bir terapi yöntemidir. Kısa sürede derin iyileşmeler sağlama potansiyeli ile hem bireylerin yaşam kalitesini artırır hem de duygusal dayanıklılığı güçlendirir.
Eğer geçmişinizde sizi rahatsız eden olaylar varsa ve bu durum bugünkü yaşamınızı etkiliyorsa, EMDR terapisi sizin için güçlü bir adım olabilir.
Bir uzmandan destek almak isterseniz psikolojiden.com üzerinden size en uygun EMDR terapistini kolayca bulabilir ve online randevu oluşturabilirsiniz.
