”Acaba o da beni düşünüyor mu?”
”Ya benden ayrılırsa şimdi?”
Zaman zaman çoğumuzun aklında bu gibi düşünceler belirir. Bazılarında birden uçar gider, bazılarında ise düşünceler yığın olacak kadar büyür. İlişkilerimiz hakkında bu otomatik düşünceler zihnimizde belirirken kaçırdığımız bir şey var: Neden bunları düşünüyorum? Beni bunları düşünmeye iten şey ne?
Peki size partnerinize ve ilişkinize bakış açınızın aslında bebekken (0-3 yaş) şekillendiğini söylesem?
J.Bowlby’ nin geliştirdiği Bağlanma Kuramı tam olarak bundan bahseder. Yetişkin yaşantımızda karşımızdaki kişilere olan tutumumuz, ilişkiye bakış açımız, ilişkiden beklentilerimiz ve daha niceleri bu kurama dayanır. Kuram ise kısaca bebeğin bakım verenle (anne, babanne, dadı..) istediği yakınlığı sağlaması ve sürdürmesidir. Yani bakım verenin davranışları çok önemlidir. Temel üç adet bağlanma stili vardır; Güvenli, kaçıngan, kaygılı.
Güvenli bağlanan kişiler: Genelde ilişkilerinde sıcak ve sevgi doludur, ilişki hakkında çok fazla endişesi yoktur ve problemi karşı tarafa kolayca ve düzgün şekilde yansıtabilir.
Kaçıngan bağlanan kişiler: İlişki içerisinde bağımsızlığını ve özerkliğini sürdürmek ister. Partnerlerine hep bir adım mesafelidir, genelde kendini karşısındakine açmaz.
Kaygılı bağlanan kişiler: Partnerlerinin davranışlarını fazla kişisel algılar. Yakınlığı sever fakat partnerinin istediği kadar yakın olmak istemeyeceğinden korkar.
Bunların yanı sıra ilişki becerilerinizi geliştirmenizde en önemli iki yol: etkin iletişim ve sorunları çözmektir. Etkin iletişim doğru partneri seçme ve ilişkide ihtiyaçların karşılanmasından emin olma noktasında büyük rol oynar.
Etkin iletişimin 5 ilkesi:
- Duygular konusunda içten ve tamamen dürüst olmak.
- İhtiyaçlara odaklanmak.
- Net olmak.
- Suçlamamak.
Etkin iletişimle sorunların anında ve tamamen ortadan kalkacağını düşünmemek yararınıza olacaktır fakat partnerinizin tepkisi, yaklaşımı bakidir. Size karşı nasıl davrandığını ve iyiliğinizi düşünüp düşünmediğini görmeniz için ortam sağlar.
Bitirmeden kısaca Sorun (Çatışma) Çözmenin 5 Güvenli Prensibi‘nden bahsedeceğim:
- Partnerinizin iyiliğini göz önünde bulundurmak.
- O anki sorunlara odaklanmak.
- Çatışmayı engellemekten kaçınmak.
- Dahil olmaya istekli olmak.
- İhtiyaçlarını ve duygularını etkin bir şekilde ifade etmek.
Hiçbiri olmasa dahi en temel kural daima sorunları konuşmaktır. Sorunlar önemlidir ve onları çözebilmek ilişkiyi sağlamlaştıran durumlardır. Konuşmak, konuyu görmezden gelmekten daha iyidir. Konuşulmasa bile önemli olduklarını unutmamak gerek. Hiçbir ilişki şansa bırakılmamalıdır. Onlar en değerli insan deneyimleridir.
